Türk tarihçiliği, bu sene, İbnülemin Mahmud Kemal İnal'dan sonra, yeni ve büyük bir kayba daha uğradı. Efdaleddin Tekiner, birçok meziyet ve iyi vasıfları nefsinde toplamış bir insan olmakla beraber, onun en göze çarpan hususiyeti tarihçiliği idi: Tarih hocası, tarih araştırıcısı ve tarih yazarlığı onda bir arada toplanmıştı. İstanbul'un tanınmış ve kültürlü bir ailesine mensup bulunan ve Hazine-i Hassa Umumi müfettişi İsmail Cevad Beyin oğlu olan Efdaleddin Tekiner, Mülkiyeden mezun olmuş ve bir müddet de Sadaret Mektubi kaleminde amedi hulefalığıyla memuriyet yapmışsa da, daha genç yaşlarından itibaren tarih hocalığını kendisine asıl meslek geçmişti. Mülkiye'de, Hukuk ve Galatasaray'da tarih tedrisatında bulunuşu onun kısa bir zamanda müdekkik bir tarih hocası olarak yetişmesine ve tanınmasına hizmet etti. Daha 30 yaşında iken Darülfünuna Osmanlı tarihi müderrisi oldu Birinci Dünya Harbi başlarına kadar bu vazifede gördüğümüz üstat, bu vazifesinin yanında Sadaret Mektubi kaleminde şube müdürlüğü vazifesini de yapmakta iki. 1910'da Tarihi Osmani Encümeni teşkil edildiği vakit, Ayan azasından vakanüvis Abdürrahman Şeref Beyin reisi bulunduğu, bu ilim cemiyetinin on bir daimi azası arasında mevki ve vazife almıştı. Bugünkü Türk Tarih Kurumunun, vazife ve faaliyet sahası itibarıyla, nüvesini teşkil eden bu encümenden o, şimdiye kadar, 12 daimi azasından hayatta kalmış kıdemli ve çok kıymetli tek ilim adamı idi. Efdaleddin Tekiner'in, Tarihi Osmani Encümeninin neşir organı olan mecmuasında, daha ilk sayılardan itibaren olgun ve değerli etütler neşrettiğini görüyoruz: Evvela, Arapların İspanya'dan tardı sıralarında, Endülüs Ulemasının Osmanlı padişahından yardım istemek üzere gönderdikleri Arapça kasideyi "Elem verici bir vesika" başlığı altında neşretti ve tercümesini verdi. Hocamızın, bu makalesinde çok rakik hislerle mütehassis olduğu, yazısını şairane tasvirlerle süslediği görülmektedir…

---